नमस्कार दोस्तों, हम यहाँ पर आपके लिए संस्कृत धातु रूप से बने Gan Dhatu Roop in Sanskrit को लेकर प्रस्तुत हुए है। गण् धातु का अर्थ है ‘गिनना, to count’। यह चुरादिगण तथा उभयपदी धातु है। सभी चुरादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- कथ्, चुर्, चिन्त्, पाल्, छिद्र, आदि। गण् धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
Table of Contents
गण् धातु के पांच लकार होते है
लट् लकार – वर्तमान काल
लोट् लकार – आदेशवाचक
लङ् लकार – भूतकाल
विधिलिङ् लकार – चाहिए के अर्थ में
लृट् लकार – भविष्यत् काल
गण् धातु के रूप भी दो प्रकार के होते है
परस्मैपद
आत्मनेपद
गण् धातु के रूप (Dhatu Roop of Gan) – परस्मैपद
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
गणयति
गणयतः
गणयन्ति
मध्यम पुरुष
गणयसि
गणयथः
गणयथ
उत्तम पुरुष
गणयामि
गणयावः
गणयामः
Gan Dhatu Roop
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
गणयिष्यति
गणयिष्यत:
गणयिष्यन्ति
मध्यम पुरुष
गणयिष्यसि
गणयिष्यथ:
गणयिष्यथ
उत्तम पुरुष
गणयिष्यामि
गणयिष्याव:
गणयिष्याम:
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
अगणयत्
अगणयताम्
अगणयन्
मध्यम पुरुष
अगणयः
अगणयतम्
अगणयत
उत्तम पुरुष
अगणयम्
अगणयाव
अगणयाम
Gan Dhatu Roop
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
गणयतु
गणयताम्
गणयन्तु
मध्यम पुरुष
गणय
गणयतम्
गणयत
उत्तम पुरुष
गणयानि
गणयाव
गणयाम
Gan Dhatu Roop
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
गणयेत्
गणयेताम्
गणयेयुः
मध्यम पुरुष
गणयेः
गणयेतम्
गणयेत
उत्तम पुरुष
गणयेयम्
गणयेव
गणयेम
Gan Dhatu Roop
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
अजगणत्
अजगणताम्
अजगणन्
मध्यम पुरुष
अजगणः
अजगणतम्
अजगणत
उत्तम पुरुष
अजगणम्
अजगणाव
अजगणाम
Gan Dhatu Roop
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
गणयामास
गणयामासतुः
गणयामासुः
मध्यम पुरुष
गणयामासिथ
गणयामासथुः
गणयामास
उत्तम पुरुष
गणयामास
गणयामासिव
गणयामासिम
Gan Dhatu Roop
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)