नमस्कार दोस्तों, हम यहाँ पर आपके लिए संस्कृत धातु रूप से बने Tud Dhatu Roop in Sanskrit को लेकर प्रस्तुत हुए है। Ish Dhatu Roop संस्कृत भाषा में वाक्य का निर्माण करने के लिए धातु के रूप बनते है। वाक्य के लिए एक धातु के कई रूप हो सकते है। तुद् धातु का अर्थ है ‘दुख देना, to hurt’। यह तुदादिगण तथा उभयपदी धातु है। सभी तुदादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- इष्, क्षिप्, प्रछ्/प्रच्छ्, मृ, मिल्, मुच्/मुञ्च्, स्पृश्, विश्, सिच्/सिञ्च आदि। Ish Dhatu Roop संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
Table of Contents
Tud Dhatu Roop
तुद् धातु के पांच लकार होते है
लट् लकार – वर्तमान काल
लोट् लकार – आदेशवाचक
लङ् लकार – भूतकाल
विधिलिङ् लकार – चाहिए के अर्थ में
लृट् लकार – भविष्यत् काल
तुद् धातु के रूप भी दो प्रकार के होते है
परस्मैपद
आत्मनेपद
तुद् धातु के रूप (Dhatu Roop of Tud) – परस्मैपद
1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
तुदति
तुदतः
तुदन्ति
मध्यम पुरुष
तुदसि
तुदथः
तुदथ
उत्तम पुरुष
तुदामि
तुदावः
तुदामः
Ish Dhatu Roop
2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
तोत्स्यति
तोत्स्यत:
तोत्स्यन्ति
मध्यम पुरुष
तोत्स्यसि
तोत्स्यथ:
तोत्स्यथ
उत्तम पुरुष
तोत्स्यामि
तोत्स्याव:
तोत्स्याम:
Ish Dhatu Roop
3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
अतुदत्
अतुदताम्
अतुदन्
मध्यम पुरुष
अतुदः
अतुदतम्
अतुदत
उत्तम पुरुष
अतुदम्
अतुदाव
अतुदाम
4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
तुदतु
तुदताम्
तुदन्तु
मध्यम पुरुष
तुद
तुदतम्
तुदत
उत्तम पुरुष
तुदानि
तुदाव
तुदाम
Ish Dhatu Roop
5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
तुदेत्
तुदेताम्
तुदेयुः
मध्यम पुरुष
तुदेः
तुदेतम्
तुदेत
उत्तम पुरुष
तुदेयम्
तुदेव
तुदेम
Ish Dhatu Roop
6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
अतौत्सीत्
अतौत्ताम्
अतौत्सुः
मध्यम पुरुष
अतौत्सीः
अतौत्तम्
अतौत्त
उत्तम पुरुष
अतौत्सम्
अतौत्स्व
अतौत्स्म
Ish Dhatu Roop
7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)
पुरुष
एकवचन
द्विवचन
बहुवचन
प्रथम पुरुष
तुतोद
तुतुदतुः
तुतुदुः
मध्यम पुरुष
तुतोदिथ
तुतुदथुः
तुतुद
उत्तम पुरुष
तुतोद
तुतुदिव
तुतुदिम
Ish Dhatu Roop
8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)