Pu Dhatu Roop in Sanskrit | क्रयादिगण तथा उभयपदी धातु रूप

Join Our WhatsApp Channel Join Now
Join Our Telegram Channel Join Now

Pu Dhatu Roop:- नमस्कार दोस्तों, हम यहाँ पर आपके लिए संस्कृत धातु रूप से बने Pu Dhatu Roop in Sanskrit को लेकर प्रस्तुत हुए है। पू धातु का अर्थ है ‘पवित्र करना, to purify’। यह क्रयादिगण तथा उभयपदी धातु है। सभी क्रयादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- क्री, ज्ञा आदि। पू धातु के रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।

Pu Dhatu Roop in Sanskrit

पू धातु के पांच लकार होते है

पू धातु के पांच लकार इस प्रकार है

  1. लट् लकार – वर्तमान काल
  2. लोट् लकार – आदेशवाचक
  3. लङ् लकार – भूतकाल
  4. विधिलिङ् लकार – चाहिए के अर्थ में
  5. लृट् लकार – भविष्यत् काल

पू धातु के रूप भी दो प्रकार के होते है

  1. परस्मैपद
  2. आत्मनेपद

पू धातु के रूप (Dhatu Roop of Pu) – परस्मैपद

1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुनातिपुनीतःपुनन्ति
मध्यम पुरुषपुनासिपुनीथःपुनीथ
उत्तम पुरुषपुनामिपुनीवःपुनीमः
Pu Dhatu Roop

2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपविष्यतिपविष्यत:पविष्यन्ति
मध्यम पुरुषपविष्यसिपविष्यथ:पविष्यथ
उत्तम पुरुषपविष्यामिपविष्याव:पविष्याम:
Pu Dhatu Roop

3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअपुनात्अपुनीताम्अपुनन्
मध्यम पुरुषअपुनाःअपुनीतम्अपुनीत
उत्तम पुरुषअपुनाम्अपुनीवअपुनीम
Pu Dhatu Roop

4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुनातुपुनीताम्पुनन्तु
मध्यम पुरुषपुनीहिपुनीतम्पुनीत
उत्तम पुरुषपुनानिपुनावपुनाम
Pu Dhatu Roop

5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुनीयात्पुनीयाताम्पुनीयुः
मध्यम पुरुषपुनीयाःपुनीयातम्पुनीयात
उत्तम पुरुषपुनीयाम्पुनीयावपुनीयाम
Pu Dhatu Roop

6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअपावीत्अपाविष्टाम्अपाविषुः
मध्यम पुरुषअपावीःअपाविष्टम्अपाविष्ट
उत्तम पुरुषअपाविषम्अपाविष्वअपाविष्म

7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुपावपुपुवतुःपुपुवुः
मध्यम पुरुषपुपविथपुपुवथुःपुपुव
उत्तम पुरुषपुपवपुपुविवपुपुविम

8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपवितापवितारौपवितार:
मध्यम पुरुषपवितासिपवितास्थ:पवितास्थ
उत्तम पुरुषपवितास्मिपवितास्व:पवितास्म:

9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपूयात्पूयास्ताम्पूयासुः
मध्यम पुरुषपूयाःपूयास्तम्पूयास्त
उत्तम पुरुषपूयासम्पूयास्वपूयास्म

10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअपविष्यत्अपविष्यताम्अपविष्यन्
मध्यम पुरुषअपविष्यःअपविष्यतम्अपविष्यत
उत्तम पुरुषअपविष्यम्अपविष्यावअपविष्याम

पू धातु के रूप (Dhatu Roop of Pu) – आत्मनेपद

1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुनीतेपुनातेपुनते
मध्यम पुरुषपुनीषेपुनाथेपुनीध्वे
उत्तम पुरुषपुनेपुनीवहेपुनीमहे

2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपविष्यतेपविष्येतेपविष्यन्ते
मध्यम पुरुषपविष्यसेपविष्येथेपविष्यध्वे
उत्तम पुरुषपविष्येपविष्यावहेपविष्यामहे

3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअपुनीतअपुनाताम्अपुनत
मध्यम पुरुषअपुनीथाःअपुनाथाम्अपुनीध्वम्
उत्तम पुरुषअपुनिअपुनीवहिअपुनीमहि

4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुनीताम्पुनाताम्पुनताम्
मध्यम पुरुषपुनीष्वपुनाथाम्पुनीध्वम्
उत्तम पुरुषपुनैपुनावहैपुनामहै

5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुनीतपुनीयाताम्पुनीरन्
मध्यम पुरुषपुनीथाःपुनीयाथाम्पुनीध्वम्
उत्तम पुरुषपुनीयपुनीवहिपुनीमहि

6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअपविष्टअपविषाताम्अपविषत
मध्यम पुरुषअपविष्ठाःअपविषाथाम्अपविढ्वम्
उत्तम पुरुषअपविषिअपविष्वहिअपविष्महि

7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपुपुवेपुपुवातेपुपुविरे
मध्यम पुरुषपुपुविषेपुपुवाथेपुपुविढ्वे
उत्तम पुरुषपुपुवेपुपुविवहेपुपुविमहे

8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपवितापवितापवितार:
मध्यम पुरुषपवितासेपवितासाथेपविताध्वे
उत्तम पुरुषपविताहेपवितास्वहेपवितास्महे

9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषपविषीष्टपविषीयास्ताम्पविषीरन्
मध्यम पुरुषपविषीष्ठाःपविषीयास्थाम्पविषीध्वम्
उत्तम पुरुषपविषीयपविषीवहिपविषीमहि

10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअपविष्यतअपविष्येताम्अपविष्यन्त
मध्यम पुरुषअपविष्यथाःअपविष्येथाम्अपविष्यध्वम्
उत्तम पुरुषअपविष्येअपविष्यावहिअपविष्यामहि 

आपको यह लेख (पोस्ट) कैंसा लगा? हमें कमेंट के माध्यम से अवश्य बताएँ। gk-help.com पर शीघ्र ही आपके कमेंट का जवाब देगी।

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top